24-27 Ekim tarihleri içinde Özbekistan’ın başkenti Taşkent’te düzenlenen, ICTWEEK’te yeni nesil teknolojilere dair pek oldukca ele alındı. Faaliyet kapsamında 26 Ekim’de meydana gelen ve yoğun alaka bulan dış kaynak forumuna, Özbekistan Cumhuriyeti Dijital Teknolojiler Bakanı Sherzod Shermatov da katıldı.
Orta Asya’nın en mühim bilişim etkinliklerinden ICTWEEK Özbekistan 2023 {özel sektör} ve amme kurumları başta olmak suretiyle yoğun bir katılımla gerçekleştirildi. Data teknolojileri (BT) alanında yöresel bir merkez olmayı hedefleyen Özbekistan’ın başkenti Taşkent’te meydana getirilen faaliyet kapsamında, 26 Ekim’de düzenlenen Özbekistan Dış Kaynak Forumu, yabancı uzmanları, mahalli temsilcileri ve internasyonal bilişim şirketlerinin yetkililerini bir araya getirdi.
Özbekistan’ın BT’de dış kaynak kullanımının geliştirilmesine yönelik çalışmaların mevzu edilmiş olduğu forum çok bereketli geçti. Açılış konuşmasını meydana getiren Özbekistan Cumhuriyeti Dijital Teknolojiler Bakanı Sherzod Shermatov, “Aralarında Amerika, Avrupa ve gelişmiş Asya ülkelerinin olduğu birçok ülkeyi ziyaret ettik. Günümüzde dünyada pek oldukca firma, maliyetlerini düşürerek rekabet güçlerini artırmayı düşünüyor ve bunun için dış kaynak kullanmayı değerlendiriyor. Sadece akıllarına ilk başlarda Hindistan ve Filipinler şeklinde ülkeler geliyor. Hepimiz ise bugün burada, Özbekistan’ın işletmeniz için en iyi kıymeti sunduğunun mesajını paylaşmak istiyoruz. Büyüyen bir nüfusumuz var. Devletimizde öğrenime alaka ve yatırım oldukça yüksek. Dolayısıyla hem mahiyet ve nicelik açısından, işinizi bizimle büyütmenize destek olacağız” dedi.
“Özbekistan’da kendinizi evinizde hissedin”
“Meydana getirmeye hazır olduğumuz bütün mevzuat değişikliklerine ayrıca, sunduğumuz vergi avantajları esasen BT şirketlerinin herhangi bir vergi ödememesini ve BT şirketlerindeki çalışanların da öteki ülkelere bakılırsa daha azca vergi ödemesini yer ediniyor” diyen Bakan, yatırımcılara seslenerek laflarını şu şekilde sonlandırdı: “Mevcut mevzuatımızda değiştirmek şeklinde fazladan bir gayret göstermemiz gerekiyorsa, buna hazırız. Bu size taahhüdümüzdür. Lütfen kendinizi evinizde hissedin ve Özbekistan’la bilişim alanındaki işbirliğinizi uzun süreli olarak planlayın.”
Özbekistan Dış Kaynak Forumu’nda “Özbekistan: BT Dış Kaynak Kullanması için Bir Merkez” başlıklı bir sunum meydana getiren IT Park Özbekistan Genel Müdürü Farhod Ibrahimov, BT hizmetleri için internasyonal dış kaynak fırsatlarının genişletilmesi, Özbekistan’ın yatırım ve ihracat potansiyelinin yanı sıra yabancı şirketlerin ülke pazarına en rahat ve en risksiz halde girmelerini elde eden benzeri görülmemiş vergi avantajları ve programlar hakkındaki informasyon verdi.
Hedef BT hizmetleri ihracatını senelik 5 milyar dolara çıkarmak
Bütün program ve teşviklerin öncelikli hedefinin Özbekistan’ın BT hizmetleri ihracatını senelik 5 milyar dolara çıkarmak bulunduğunun altını çizen Farhod Ibrahimov, “IT Park bu yıldan itibaren iki ana hedefe odaklanıyor: Yöresel şirketlerin internasyonal pazara açılmasını desteklemek ve yabancı şirketleri Özbekistan’a çekmek. Firmalar, kapsamlı bir ayrıcalıklı hizmet paketini temsil eden ‘Tüm bunlar bir arada’ programına erişebiliyor. Program; kurumsal hususi bir idare edici, 24 saat yardımcı hizmeti, personel alımında yardımcı, altyapı, hukuk, muhasebe ve bankacılık hizmetlerinin yanı sıra kesintisiz web erişimini yer ediniyor. Bütün IT Park sakinleri, her türlü kurumlar vergisinden muaf ve yalnızca %7,5 oranında imtiyazlı gelir vergisi ödüyor. Özbekistan şu anda bu mevzuda dünyanın en cazip ülkesi olabilir” dedi.
“İngilizce ikinci dil şeklinde”
Forum’un mühim konuşmacılarından biri, yer tarzı hikayesinde da danışmanlık meydana getiren gazeteci Loren Moss oldu. Özbekistan’daki dönüşümün 2016’da başladığına dikkat çeken Loren Moss, “Bilişim sektörü stratejik bir istikamet halini alıyor. Ülkede çalışmaya hevesli, kalifiye kabiliyetler var.
“Buraya ilk geldiğimde bir tercümana ihtiyacım olacağını düşünmüştüm fakat İngilizce burada esasen ikinci dil şeklinde. Ek olarak Özbekistan’ın erişilebilir bir işgücü, genç ve kabiliyetli bir nüfusu var” dedi.
Özbekistan Dış Kaynak Forumu’nun öteki katılımcıları içinde girişimci ve danışman Andrew Wrobel, UNIDO Kore Başkanı Maengho Shin, Dünya Bankası Kıdemli Operasyon Direktörü Sandra Sargent, Ejada Systems COO’su Ahmed Atif Bashir, Revotech CEO’su Nodir Turdimatov, Analytec CEO’su, VMoney CTO’su ve Amfora CTO’su Harp Göktürk’ün yanı sıra, Proje Dükkanı CEO’su Ali Harp Gülce yer aldı. Forum, iştirakçilerin Özbekistan’ın beceri rezervleri, stratejileri, fırsatları ve zorluklarını tartıştığı bereketli bir panelle sonlandı.
Özbekistan bilişim hizmetleri ihracatında 5 yılda 82 kat büyümeye ulaştı
Bilişim teknolojileri alanında Asya’nın en oldukca dikkat çeken ülkelerinden önde gelen Özbekistan, son 5 yılda bilişim hizmetleri ihracatında 82 kat gelişme kaydetti. Özbekistan’ın hedefi 2030 senesinde bilişim ihraç ederek 5 milyar dolar gelir elde etmek. Kabiliyetli ve genç nüfus, müsait maliyetli işgücü şeklinde avantajlar, Özbekistan’ın bu alanda öne çıkmasının başlıca nedenleri içinde içeriyor. 36 milyonluk nüfusun yarısından fazlasının 30 yaşın altında olduğu ülkede, yabancı dil yeterliliğine haiz insan sayısı da bayağı fazla. Ülkede 5 milyondan fazla fert İngilizce biliyor. Özbekistan’da insan kaynakları maliyetlerinin gelişmiş ülkelere oranla düşük olması da firmalar için bir öteki avantaj olarak öne çıkıyor.
Bilişim şirketlerine en üst ölçüde devlet desteği sağlanıyor
Hükümetin yanı sıra, teknoloji parkı IT Park Özbekistan’ın kapsamlı desteği yardımıyla, burada ikamet eden firmalar bir takım mühim avantajdan kolayca yararlanıyor. Kurumlar vergisinden tam muafiyet, %7,5 nominal gelir vergisi payı, ithal ekipmanlarda sıfır gümrük vergisi şeklinde avantajlar, şirketleri cezbediyor. Ek olarak, 12 aya kadar parasız yazıhane alanı ve teknik kurulum hikayesinde yardım, oturma izinlerinin alınmasını kolaylaştıran ve bütün toplumsal hizmetlere erişim elde eden 3 senelik BT vizesi şeklinde avantajlar da şirketlerin işini kolaylaştırıyor. Bu desteklerle sınırı olan kalmayan Özbekistan ise ortaya çıkabilecek bütün hukuki, muhasebe ve bankacılık hikayelerinde yardım, personel alımında yardımcı ve Özbek çalışanların maaş bordrosu giderlerinin %15’ine kadar geri ödeme şeklinde daha pek oldukca kolaylaştırıcı olanak sunuyor. Bu koşullar yardımıyla 1.470 firma IT Park Özbekistan’da yerleşik statüye geçiş yapmış oldu.
2 Türk firması de Özbekistan’da yerini aldı
IT Park Özbekistan’da yerleşik şirketlerin içinde 2 Türk firması de bulunuyor. Buradaki şirketlerin hizmet alanlarına bakıldığında, 650’den fazla şirketin perakende, fintek, öğrenim, tıp ve öteki alanlarda ürünleri bulunmuş olduğu göze çarpıyor. Ek olarak 450’ye yakın firma, yazılım ürünlerinde teknik yardımcı hizmetleri, modifikasyonlar ve iyileştirmeler sağlamanın yanı sıra yurt haricinde dış kaynak kullanması (BPO) hizmetleri de dahil olmak suretiyle, BT eğitimi alanında hizmet veriyor. 30’dan fazla firma suni zekaya dayalı olarak geliştirilen yazılım ürünleri sunuyor.
Dijital haberleşme ajansı Proje Dükkanı CEO’su Ali Harp Gülce ise şunları aktardı: “IT Parkı Türkiye’den de biliyoruz, daha ilkin Türkiye’deki yazılım firmamız için Türkiye’nin IT parkına başvurmuştuk. Sadece bu aşamada bilhassa Özbekistan’daki IT Park’ın sağlamış olduğu kolaylıklar bizim oldukca daha ilgimizi çekti. Dolayısıyla bilhassa yazılım alanındaki geleceğe dönük planlarımızın bir kısmını Özbekistan’a kaydırmamızı sağlamış oldu. IT Park tarafında sağlanan teşvikler bizi daha oldukca motive ediyor. Bir taraftan yatırım yapmış olup bir taraftan iyi mi vergi ödeyeceğimizi düşünmüyoruz. Üretmemiz ve onu üretirken yatırım yapabilmemiz çok büyük.”
News
